ต้องยอมรับว่าจีนผลิตสินค้าเก่งแทบทุกอย่าง เก่งในที่นี้รวมไปถึงสามารถผลิตได้ในต้นทุนที่ต่ำกว่าการผลิตในประเทศอื่น แล้วได้สินค้าออกมาในคุณภาพที่ตลาดยอมรับได้ด้วย ที่สำคัญ จีนขายของเก่งมาแต่ไหนแต่ไร เรียกว่าชาวจีนมีความเป็นนักค้าขายอยู่ในสายเลือด 

สินค้าตั้งแต่ไม้จิ้มฟันยันเรือรบ จีนส่งออกถล่มตลาดโลกได้หมดแล้ว
เมื่อปี 2023 จีนเกินดุลการค้า 823,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ล่าสุดเมื่อเดือนมิถุนายน 2024 ที่ผ่านมา จีนเกินดุลการค้ารายเดือนสูงสุดเป็นประวัติการณ์ 99,000 ล้านดอลลาร์ มูลค่าส่งออกเดือนเดียว 308,000 ล้านดอลลาร์

ไม่ว่าจีนจะผลิตอะไร สินค้าของจีนก็จะราคาถูกกว่า ทำให้คู่แข่งอยู่ยาก และอาจดึงราคาลงทั้งอุตสาหกรรม อย่างที่เห็นในอุตสาหกรรมรถยนต์ไฟฟ้า อุตสาหกรรมเหล็ก และอุตสาหกรรมแร่ต่าง ๆ

เมื่อเร็ว ๆ นี้มีการรายงานข่าวว่า จีนผลิต “แร่หายาก” (Rare Earth) มากจนล้นเกินดีมานด์ในตลาดโลก ทำให้ราคาแร่หายากร่วงลงไปแล้วประมาณ 20% ในช่วง 1 ปีที่ผ่านมา (จากกรกฎาคมปีที่แล้วถึงกรกฎาคมปีนี้)
ไม่ต่างจากอุตสาหกรรมเหล็กที่เจ็บปวดจากเหล็กจีนมาแล้วหลายปี โดยจีนส่งออกเหล็กสูงสุดเป็นประวัติการณ์ในปี 2016 เป็นเหตุให้เกิดข้อพิพาททางการค้ากับหลาย ๆ ประเทศ และมีการออกมาตรการตอบโต้การทุ่มตลาดของเหล็กจีนในหลายประเทศ

ไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่เดือดร้อนหนักจากการโดนสินค้าจีนเข้ามาถล่ม และโดนสินค้าจีนแย่งตลาดส่งออกด้วย

ไทยเป็นฐานการผลิตที่สำคัญของรถยนต์สันดาปจากค่ายรถยนต์ญี่ปุ่น แต่รถยนต์ไฟฟ้าราคาถูกจากจีนกำลังเดินหน้าแย่งส่วนแบ่งตลาดรถยนต์ทั้งในไทย อาเซียน เอเชีย และทั่วโลก หลังจากที่จีนประสบความสำเร็จในการแย่งแชมป์ส่งออกรถยนต์ของโลกมาจากญี่ปุ่นแล้วเมื่อปี 2023 

ซัพพลายเออร์รถยนต์ญี่ปุ่นในไทยกำลังระส่ำ ดังที่ “ประชาชาติธุรกิจ” เพิ่งรายงานข่าวไปเมื่อไม่กี่วันก่อนว่า โรงงานในห่วงโซ่อุปทานรถยนต์สันดาปในภาคตะวันออกปิดกิจการไปแล้วเกือบ 50% นับที่ปิดไปในครึ่งแรกของปีนี้ 500 แห่ง มีคนตกงานเป็นแสนคน

ผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมเหล็กไทยก็บาดเจ็บล้มตายกันไปแล้วจำนวนมาก

ยังไม่นับสินค้าที่จีนขายผ่านอีคอมเมิร์ซส่งพัสดุตรงถึงมือลูกค้า ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า สินค้าเบ็ดเตล็ดต่าง ๆ ทุกอย่างที่ผู้บริโภคต้องใช้ในบ้าน จีนมีขายในแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซทั้งหมด และขายในราคาที่ถูกมาก ๆ ด้วย

ลองใช้เวลานึก ๆ ดูว่าเหลืออะไรที่ไทยแข่งจีนได้บ้างไหม ?

คำตอบ คือ นึกแทบไม่ออกเลยค่ะ

ถ้าจะเหลือที่แข่งได้ก็คงเป็นพืชผลการเกษตรบางอย่างที่สภาพอากาศของจีนไม่เอื้อให้ปลูกได้ อย่างเช่น ผลไม้เมืองร้อน

แต่อะไรที่ว่าแน่ ในอนาคตก็ไม่แน่ เพราะแม้กระทั่ง “ทุเรียน” ที่ว่าไทยเป็นเจ้าตลาดแน่ ๆ ตอนนี้จีนก็ปลูกทุเรียนเองจนได้ผลผลิตออกมาแล้ว ที่เมืองซานย่า มณฑลไห่หนาน (ไหหลำ)

ถ้าภาคอุตสาหกรรมของเราพ่ายแพ้ แรงงานส่วนหนึ่งที่ตกงานจะหันไปซบภาคเกษตร

แล้วถ้าภาคการเกษตรเราพ่ายแพ้อีก คนไทยจะอยู่กันยังไง

…เป็นการนึกภาพอนาคตที่เห็นแต่ความหม่นหมอง 



แหล่งที่มา : ประชาชาติธุรกิจ